Dierenwelzijn speelt een grote rol in de veehouderij. Niet alleen omdat consumenten en regelgeving daar meer aandacht voor hebben, maar ook omdat gezonde, tevreden dieren beter presteren. Daarom kiezen steeds meer melkveehouders ervoor om hun stalinrichting te verbeteren. In dit artikel bespreken we stalinrichting verbeteren: praktische oplossingen voor meer dierenwelzijn, van ventilatie en vloercomfort tot het gebruik van moderne hulpmiddelen zoals koeborstels.
Wat verstaan we onder goede stalinrichting?
Een goede stalinrichting draait om meer dan alleen het plaatsen van de ligboxen en de voerhekken. Het gaat om een samenhangend geheel van voorzieningen die bijdragen aan comfort, veiligheid, hygiëne en gedrag. Belangrijke elementen zijn:
- Voldoende ruimte per dier
- Comfortabele ligplekken
- Toegankelijke voederplaatsen
- Goede ventilatie en verlichting
- Mogelijkheid tot zelfverzorging (zoals borstelen)
- Logische looproutes en afscheidingen
Wanneer al deze elementen goed op elkaar zijn afgestemd, ontstaat er een stalinrichting waarin dieren zich prettig voelen. Dit zal resulteren in minder stress, minder gezondheidsproblemen en betere productiecijfers.
- Ligcomfort verbeteren
Koeien liggen gemiddeld 12 tot 14 uur per dag. Het is dus erg belangrijk dat ze dit comfortabel kunnen doen. Kies voor ligboxen met een zachte ondergrond, zoals diepstrooisel of matten met schokabsorptie. De maatvoering moet passen bij de grootte van de dieren, zodat ze moeiteloos kunnen gaan liggen en opstaan.
Te krappe of harde ligplekken leiden tot stress, verwondingen en verminderde melkproductie. Door het ligcomfort te verbeteren, vergroot je de rust in de stal én de gezondheid van de dieren.
- Slimme voederplekken en drinkvoorzieningen
Een ander essentieel onderdeel van de stalinrichting is de inrichting van voederplaatsen. Zorg dat elk dier voldoende ruimte heeft om te eten zonder concurrentie. Een vuistregel is: minimaal 60 cm voerruimte per koe. Automatische voerduwers of schuifsystemen zorgen dat het voer altijd goed bereikbaar blijft.
Daarnaast is vers, schoon drinkwater onmisbaar. Drinkbakken moeten gemakkelijk toegankelijk zijn en verspreid staan over de stal, zodat dominante dieren geen toegang blokkeren.
- Koeborstel: welzijn én hygiëne
Een van de meest effectieve verbeteringen voor dierenwelzijn is het plaatsen van koeborstels. Deze borstels zorgen ervoor dat koeien zichzelf kunnen verzorgen. Dat heeft niet alleen hygiënische voordelen (zoals een schonere huid en betere bloedsomloop), maar draagt ook bij jaan ontspanningen en gedragsverrijking.
Koeien gebruiken borstels meerdere keren per dag, vooral na het eten of voor het melken. Automatische koeborstels zijn veilig, robuust en eenvoudig te installeren. Ze worden snel geaccepteerd door de dieren en zorgen ook voor minder krabgedrag aan muren of hekken.
- Ventilatie en licht
Een goed klimaat in de stal voorkomt problemen zoals hittestress, infecties en onrust. Zorg daarom voor voldoende natuurlijke ventilatie via luchtinlaten of open zijwanden, eventueel aangevuld met mechanische ventilatoren. In warme periodes kunnen vernevelingssystemen of schaduwdoeken bijdragen aan extra verkoeling.
Ook daglicht is belangrijk: het ondersteunt het bioritme van de dieren en stimuleert natuurlijk gedrag. Bij onvoldoende lichtinval kun je werken met ledverlichting met daglichtsimulatie, zodat dieren zich in elk seizoen prettig voelen in de stal.
- Efficiënte looproutes en afscheidingen
Een goede stalinrichting houdt ook rekening met hoe de dieren zich bewegen in de stal. Heldere looproutes, logische afscheidingen en goed geplaatste hekken zorgen voor rust en structuur. Denk hierbij aan:
- Duidelijke scheiding tussen rust-, voer- en melkzones
- Antislipvloeren die uitglijden voorkomen
- Voldoende doorgangen om opstoppingen te vermijden
- Draaibare hekken of poorten om dieren eenvoudig te sturen
Met een goed loopplan voorkom je stress en paniekgedrag, en wordt het werk voor de veehouder overzichtelijker en veiliger.
6. In kleine stappen verbeteren
Het verbeteren van de stalinrichting hoeft niet in één keer. Juist stapsgewijze verbeteringen, zoals eerst de plaatsing van de koeborstels, later het aanpassen van de voederlijn of het ventilatiesysteem, zorgen voor draagvlak binnen het bedrijf én bij de gezondheid en melkproductie.
Meer welzijn betekent meer rendement
Stalinrichting verbeteren: praktische oplossingen voor meer dierenwelzijn klinkt misschien als een grootschalig project, maar kleine aanpassingen maken al een wereld van verschil. Begin bij een goede analyse van je huidige situatie. Waar liggen knelpunten? Wat kun je meteen verbeteren en welke investeringen zijn nodig voor de lange termijn?
Of je nu start met betere ventilatie, het plaatsen van een koeborstel of het vernieuwen van de stalvloeren – elke stap richting een diervriendelijkere stal telt. En dat betaalt zich uiteindelijk terug in gezonde, productieve dieren én een beter imago van jouw bedrijf.
